De Biersommelier - De D van densiteit

Maar de Belgische brouwers hanteerden vroeger nog een ander systeem om hun densiteit aan te geven: de Belgische graden. Heel ingewikkeld, want een Rochefort 10 bijvoorbeeld is niet 10 vol%alc sterk, neen, in volumeprocent alcohol uitgedrukt is dat 11,3. Een Rochefort 8 heeft 9,6 vol%alc. De Belgen hanteerden vroeger dus duidelijk het gewichtsprocent. Maar er zijn nog systemen. Neem nu hetzelfde exemplaar van een internationaal bekend merk van het Pilsener-type. Dit bier heeft 12 graden op de Balling-schaal ( Tsjechische republiek), dezelfde score op de Plato-schaal, 4,6-4,8 Belgische graden, 1048 oorspronkelijke dichtheid (original gravity, Brits), 4 gewichtsprocent alcohol ( de Amerikaanse manier) en 5 volumeprocent.

Grappig ( en weer typisch Amerikaans) is het verbod in heel wat staten om de zwaarte van het bier op het etiket te vermelden. De consument zou niet te vertrouwen zijn en wel eens alleen de sterkste bieren kunnen kopen...

Maar gelukkig is er van die betutteling in de meeste landen geen sprake en wordt gewoon het volumeprocent alcohol op het etiket vermeld. In ons land gaan we inderdaad van 0 naar 12 of zelfs 13. Hoger kan je niet gaan, geen enkele gist leeft nog nadat hij de suikers omgezet heeft tot 12 graden. Hooguit kan je in de fles ( door de nagisting op fles) nog een graadje meer krijgen, zoals bijvoorbeeld bij de Bush de Noel het geval is. Dat Bush-bier geraakt aan die hoge alcoholgraad door het maximale gebruik van ingrediënten. Ik was eens op bezoek in de brouwerij en ontdekte hun geheim: in de beslagketel zijn er speciaal dikke schoepen, die van het moutbeslag een soort pâte maken, het absolute maximum van vergistbare suikers wordt zo klaargezet om te laten omzetten in alcohol. In aroma en smaak krijg je dan uiteindelijk die zwoelheid van de alcohol, dit is een fantastisch bier maar je mag er maar ééntje van drinken, het is geen bier meer, maar gerstewijn. 'Barley wine" zoals de Engelsen dat zo mooi zeggen.

Hoeft een bier van 0,0 volumeprocent alcohol dan naar niets te smaken? In de meeste gevallen is dat inderdaad het droevige nieuws, maar vorige week kwam daar toch een uitzondering op. Ik proefde de nieuwe Hoegaarden 0,0 en vond hem een aangename dorstlesser, met een frisse wortsmaak en een heerlijk alternatief voor frisdrank. De betreurde Pierre Celis, vader van het Hoegaarden-bier, moet zich dus niet omdraaien in zijn graf. Maar witbier heeft zich altijd geleend tot lage alcohol, het is een tarwebier, en dat maakt het verschil!