Bier voor beginners: welke kaas bij welk bier?

Bier heeft trouwens enkele kenmerken die de meeste wijnen niet hebben.

Bier heeft bitterheid. Door de hopgift bij het brouwen krijgt bier niet alleen aroma maar ook bitterheid. Deze bitterheid gaat van zacht, nauwelijks merkbaar tot markant, uitgesproken en ja, zelfs zodanig bitter dat je tong naar schutting zoekt achterin je keel.

De meeste bieren hebben ook CO², koolzuurgas, bubbeltjes. Dit wordt aangemaakt tijdens de vergisting of hergisting op fles waar de gist suikers omzet tot alcohol en Co². Ook dit kan gaan van heel zacht tot heel prikkelend. Het effect dat wat koolzuurpareling kan hebben op de tong tussen 2 happen in kan wonderlijk zijn en bevordert bovendien de spijsvertering.

Het schier eindeloze aanbod aan smaken in bier geeft je ook trouwens enorm veel mogelijkheden om te combineren. Er onbezonnen aan beginnen kan leuk zijn om wat te experimenteren, een goede voorbereiding voor als er gasten over de vloer komen is echter onontbeerlijk.

Een paar tips voor een goede voorbereiding

1. Start met het kiezen van de kaas. Het is dikwijls eenvoudiger om te starten bij de kaas, dan bij het bier. Ga langs bij je lokale kaasboer en laat je adviseren. Eens de kazen gekozen, zoek je de bieren uit. Ook hier kan je kaasboer of gespecialiseerde bierhandel je bijstaan.
2. Voorzie verschillende types kazen, voor ieder wat wils. Zet die toon ook voort in je keuze aan bieren. Niet iedereen is gek op die hout gerijpte stouts. Een fris witbier, een licht gehopte saison, een complexe oude geuze, een zoete quadrupel….aanbod genoeg.
3. Respecteer de volgorde. Licht voor zwaar, zacht voor pikant. Bouw je smaken op, begin met een lichte instapper en bouw op naar een complexe finale. Begin met de meest complexe kaas of het meest uitgesproken bier en de smaak blijft je de rest van de avond vergezellen.
4. Serveer op temperatuur. Je kaasschotel mag best even op temperatuur komen voor je serveert, 1 uur ongeveer afhankelijk van het soort kaas. Ook je bier moet niet tot het laatste moment in de koelkast staan. IJskoud bier proeft naar niets. De kou verdooft je smakenpallet , je wordt niets meer gewaar. Wel vragen bepaalde bieren om een verschillende serveertemperatuur. Een pils mag best wat kouder geserveerd worden terwijl een zoetere barley wine of een stout al op keldertemperatuur mag.
5. Intensiteit. Een van de eerste reflexen bij het uitkiezen van een bier bij een kaas zou moeten zijn; komt de intensiteit overeen? Zet geen fel doorsmakende, pikante blauwschimmelkaas naast een licht witbier want van je bier blijft niets meer over. Omgekeerd ook, zet geen pekzwarte stout naast een frivool geitenkaasje. Hoe straffer de smaak van de kaas, hoe straffer, complexer het bier dient te zijn.
6. Contrasteer. Eens de intensiteit gekozen is kan je gaan spelen. Zet een zoete, romige kaas tegenover een ietwat zurig bier. Een droge kaas zet je tegenover een zoet bier. Bitter naast zout. Contrasteer en creëer
7. Of complementeer. Zet overeenkomende smaken bij elkaar, ga op zoek naar gelijkenissen. Zoet met zoet is niet noodzakelijk te zoet, soms temperen beide smaken elkaar. Waarom je het leven moeilijk maken?
8. Cut, snij de smaak even af. Ik had het in de inleiding al even over de koolzuurpareling in bier. Deze Co²-prikkel heeft het wonderlijke effect dat het de mond reinigt, het smaakpalet opfrist. Een hap vette, romige kaas kan als het ware een film leggen over de tong, een slok flink parelend bier reinigt deze en maakt je klaar voor een volgende hap van de kaas.
9. Vermijd teveel randentertainment. Daarmee bedoel ik allerlei soorten fruit, gedroogd en gekonfijt fruit en noten allerhande. Ze leiden de aandacht af en maken het zoeken naar een goede combinatie moeilijker. Een stukje kaas, een sneetje brood en je bier. Herleid tot de essentie.
10. Voorzie 1 apart mes per kaas, je wil geen smaken door elkaar beginnen te halen. Ook voor je verschillende bieren voorzie je een ander glas of spoel je even tussen 2 bieren in. Maak het je gemakkelijk en opteer voor een wijnglas om je bier te serveren. Het principe van ieder bier zijn glas is misschien leuk op café, het wordt al vlug een logistieke uitdaging thuis.
11. De laatste regel is…..er zijn geen regels! Uiteindelijk draait het om smaak en blijft die sterk subjectief. Wat de een niet lust is een stukje hemel op aarde voor de andere. Voorzie dus zeker een aantal verschillende soorten kaas en bier, zo kan je missers nog rechttrekken met iets anders.

Tijd om het concreet te maken.

Enkele voorbeelden

1. Duvel met gerijpte Comté. Een Duvel, oerklassieker in het Belgische bierlandschap, werkt mooi samen met de kaas. Het pittige mondgevoel van het bier werkt het smeuïge van de kaas wat tegen en laat plaats voor de smaak van de kaas. Het hoeft natuurlijk geen Duvel te zijn, het mag iets onbekender zijn ook, een Goedendag van brouwerij Toye bijvoorbeeld.
2. Een lichte geitenkaas met Taras Boulba, iconisch witblond bier van het Brusselse Brasserie De La Senne. Licht met licht. Het bier is licht, hoppig, mild bitter en fris. Dit matcht mooi met een fris geitenkaasje.
3. Een stukje blauwschimmelkaas met een zoetzuur bier ernaast kan wonderlijk matchen. Een Oud Bruin van de jonge kerels van Brouwers Verzet bijvoorbeeld met Achelse blauwe, een zachtere blauwschimmelkaas uit Limburg. Mag het bier wat zuurder? Ga dan voor de, weliswaar gelimiteerde, Oud Bruin Oak Leaf Edition van diezelfde brouwerij, een versie die verder rijpte op bladeren van eikenbomen.
4. Pottekeis met oude geuze. Nog zo’n klassieker, een waarmee menig Pajottenlander is grootgebracht. Pottekeis, een mix van platte kaas en Brusselse kaas met mosterd, sjalotjes en een scheutje oude geuze gaat uiteraard goed samen met een glas oude geuze. Het bier zit reeds in de kaas, waarom het ook niet in het glas voorzien? Ga voor een oude geuze van 3Fonteinen, een authentiek stukje Pajottenland in het glas.
5. Een pittige schapenkaas met een hoppig en bitter blond bier. De pittigheid van de kaas gaat geaccentueerd worden door de bitterheid, het fruitige van de hop zal bijdragen aan de smaak. Een Super Fresca van Tartaruga met een sneetje pecorino.
6. Een roodbacteriekaas met een Double IPA. Munster, Epoisse, Reblochon,…. Pittig geur en smaak, romige structuur, ietwat zalvend. De fruitige geur van een Double IPA tempert de harde geur wat, de bitterheid snijdt wat van het romige af, de moutige zoetheid van het bier complementeert. Een Hardcore IPA van de Schotse brouwerij Brewdog kan hier je partner zijn al kan je ook volop voor de zoetheid gaan en er een Cuvée de Mortagne van Alvinne naast zetten, een sterke op wijnvaten gerijpte quadrupel.
7. Een zachte witschimmel, Brie bijvoorbeeld, met een saison bier van Brouwerij De Ranke, Saison de Dottignies.  

Met al de bieren die je tegenwoordig kan vinden, zowel Belgische als buitenlandse, heb je een ware waaier aan mogelijkheden voor je. Niets houdt je nu nog tegen om je gasten te verrassen met een mooie kaasschotel en een assortiment passende bieren.

Smakelijk én ... schol!

Liever (of ook) graag wat wijntjes bij de kaas? Ontdek ons artikel over wijn kiezen voor beginners: kaas en wijn.