Ontkurkt - Help, mijn wijn heeft kurk!
Tip 1: Wat is kurksmaak?
Kurksmaak is een wijnziekte, die zowel het boeket als de smaak van onze wijn verknoeit. De boosdoener heet officieel TCA (ofwel: 2,4,6-trichlooranisol) en ontstaat wanneer de schimmelsporen - die van nature op natuurkurk leven - in contact kunnen komen met de wijn-in-wording. Eigenlijk draait alles dus om een probleem van hygiëne bij de kurkproducent, die de natuurkurk onvoldoende heeft gedesinfecteerd. Alhoewel er geen exacte statistieken bestaan, mag men toch aannemen dat wereldwijd het aantal door kurksmaak geïnfecteerde flessen tussen de 2 à 5% schommelt.
Tip 2: Hoe herkennen we deze boosdoener?
Wie ooit het ongeluk heeft gehad een wijn met kurksmaak te proeven, zal nooit meer twijfelen. Eigenlijk zouden we kurksmaak beter kurkgeur noemen, want een aangetaste fles verspreidt vooral de typische aroma's van een muffe kelder, van nat karton, oud wasgoed of een beschimmelde muur. Wie toch de moed heeft om te proeven van dit misbaksel, zal vooral metalige, opnieuw muffe smaakimpressies krijgen die als een waas over het fruit ligt. Maar wees gerust: een wijn met kurksmaak is nooit ongezond, evenmin nog lekker.
Tip 3: Kunnen we het vermijden?
Helaas: neen. Alhoewel de kurkindustrie enorme inspanningen doet om het percentage infecties te vermijden - o.a. door de hygiëne en controle tijdens het maakproces nog te verscherpen en stalen of kunststoffen palletten te gebruiken i.p.v. hout, dat een overdrager kan zijn van TCA en bacteriën - is het probleem niet 100% te vermijden bij dit natuurproduct. Als consument staan we helemaal machteloos. Geloof dus niet het fabeltje dat een door kurksmaak aangetaste fles kan verbeteren door ze een tijdje opzij te zetten of te decanteren. Eens kurksmaak, altijd kurksmaak.
Tip 4: Hoe reageer ik op restaurant?
Veel consumenten zitten met klamme handjes en examenstress wanneer ze een fles moeten voorproeven op restaurant, zeker onder het (soms ongeduldige) oog van de sommelier. Maar laat u daardoor niet van de wijs brengen. Niemand kan van u eisen dat u een expert bent. Ruikt de wijn dus volgens u 'verdacht' of 'muf', zelfs maar lichtjes, vraag dan aan de sommelier wat hij ervan vindt. Want dat u vermoedt dat hij 'kurk' heeft. Dat zal u nooit kwalijk genomen worden. Integendeel: men zal uw vraag respecteren. Het is immers véél pijnlijker om uit drempelvrees toch braafjes de fles te aanvaarden, om dan na een kwartiertje te moeten bekennen dat uw glas naar een slecht verluchte kelder ruikt, zodat de heerlijke schotel mee de dieperik ingaat...