Ontkurkt - Joepie, een medaille?
Tip 1: Nuttig, maar...
Eerst het goede nieuws: natuurlijk zijn er veel flessen, trots uitgerust met een gouden, zilveren of bronzen plak - gewonnen op één of ander (intern)nationaal concours - die zulke bekroning dubbel & dik waard zijn. Vergeleken met hun buren/concurrenten uit dezelfde appellatie, in dezelfde prijsvork of met het identieke druivenras presteerden ze effectief een stuk sterker tijdens de blindproeverij. En verdienden ze het dus om op het erepodium getild te worden. Maar als wijnfan neemt u toch het leeuwendeel van deze medailles toch maar best met een flinke korrel zout.
Tip 2: Dure grap
Om te beginnen: 90% van al die wedstrijden, competities, concours en prijzen zijn puur commerciële initiatieven. Zij moeten dus geld in het laatje van de organisatoren brengen en vandaar betalen deelnemers die hun wijn willen laten toetsen, vaak enkele honderden euro’s - tot zelfs duizenden indien het om een grote wijngroep gaat met veel cuvées - per inzending. Opvallend is dat in sommige wedstrijden de deelnemers met het grootste aantal ingezonden flessen ook altijd in de prijzen vallen, wat toch minstens suggereert dat een ‘goede betaler’ ook gegarandeerd met medailles beloond wordt. Medailles vereisen dus vaak een flinke investering, die echter meestal doorgerekend wordt naar ons, eindconsumenten. Een fles mét medaille is immers in 9 op de 10 gevallen duurder.
Tip 3: Jury vaak zwakke schakel
Bovendien verschillen de wedstrijden - en zeker het jurywerk - nogal sterk qua professionalisme en qua reikwijdte. Sommige medailles worden puur lokaal uitgereikt door een ons-kent-ons-jury, waar soms de ene buur de andere liever niet ziet winnen of de keuring eerder op een gezellige, maar zeer amateuristische bacchanale lijkt. Andere competities worden dan weer megalomaan groots opgezet en laten pakweg 2000 flessen in 48 uur door enkele honderden gelegenheidsproevers toetsen. Proevers die, alhoewel ze beslist professioneel getraind zijn, vaak nog nooit met elkaar rond de tafel hebben gezeten en dus soms totaal andere selectiecriteria hanteren. Daarbij komen ze ook uit totaal andere culturen en achtergronden. Blijft daarom vaak de vraag: waarom precies kreeg cuvée X deze gouden plak? Omdat de wijn het best beantwoordde aan de ‘stijl’ van de appellatie? Of integendeel: een trendsetter is die de sleur durft doorbreken? Omdat hij op dit eigenste moment écht lekker smaakt of eerder over groeipotentieel beschikt, dus nog moet rijpen? Onduidelijkheid troef dus, ook met medaille.
Tip 4: Nooit tijdloos
Maar misschien nog de belangrijkste waarschuwing: elke medaille heeft zijn houdbaarheidsdatum. Vooraleer een bekroonde fles te kopen, kijkt u dus best naar het jaar dat de gouden, zilveren of bronzen plak werd uitgereikt. Het gebeurt namelijk frequent dat een fles door een handelaar of wijnmaker wordt aangeprezen met het argument “De Wijn Kreeg Een Gouden Medaille!”, maar dat het om een cuvée gaat die binnen de 2 jaar diende gedronken, terwijl de medaille al van 5 jaar terug dateert. Met andere woorden: tussen de datum op de medaille, het oogstjaar en het type wijn moet een logica heersen. Want anders belanden we in het straatje van sommige Balkan-wijnen waarvan het etiket soms overladen pronkt met gouden plakken, die ooit op een vergeten expo in de 19de eeuw werden gewonnen. En daar zijn we als hedendaagse consument nergens mee...