Ontkurkt - Leve de ‘Bourgeois’?

Tip 1: Klassementskoorts

Eerst eventjes de oorsprong en ambitie situeren van deze ‘cru bourgeois’. In Bordeaux kickt men op klassementen. Logisch, want zulke hitparade waar wijnen bijvoorbeeld opgedeeld worden in laagjes grands crus classés brengt voor veel partijen extra geld in het laatje. Domeinen kunnen zich namelijk op die manier onderscheiden van de tienduizenden concurrenten die ‘maar gewone’ bordeaux blijven. Een onderscheid dat zich meestal ook vertaalt in hogere prijskaartjes, want de consument zal niet alleen sneller zo’n geklasseerde fles uit de rekken plukken omdat hij/zij denkt dat die objectief lekkerder smaakt, maar bovendien ook bereid blijken er dieper voor in zijn portefeuille tasten. 

Tip 2: Bijna 80 jaar oud

Die dubbele bonus (extra prestige, extra inkomsten) hadden een aantal domeinen en belangengroepen uit de Médoc reeds in 1932 in het snuitje en dus kwamen ze met hun eigen hitparade af: de cru bourgeois was geboren. Een clubje van toen 490 kastelen die zichzelf kwalitatief sterker voelden dan het gros van de ‘gewone’ bordeaux, maar eerder in de 19^de eeuw niet waren opgenomen in het klassement van de grands crus classés. Deze oorspronkelijke crus bourgeois sleepten zich voort tot in 1962, toen hun syndicaat begon te sleutelen aan een nieuwe rang -en pikorde. Dat resulteerde in 1966 in een lijst waar in 1978 nog eens de kam werd doorgehaald. Toen waren er plots nog 117 geklasseerde crus bourgeois over. Stilaan werd het klassement echter een lege fles. Want veel crus bourgeois uit de jaren ’30 presteerden decennia later veel zwakker dan bij de start van het klassement, hadden andere eigenaars of 150 domeinen waren zelfs opgedoekt. Bovendien bevatte deze rangschikking ook twijfelachtige gevallen zoals pure merkwijnen, die geen enkele binding hadden met een specifiek terroir. Kortom: in 2003 startte de belangenvereniging, de Alliance des Crus Bourgeois de Médoc, met een Operatie Grote Schoonmaak.  

Tip 3: Ellende zat

En toen begon de ellende pas écht. Meteen werd het nieuwe klassement juridisch aangevochten door tientallen domeinen die nu uit de hitparade waren geschrapt. Deze drop-outs spraken schande over de selectieprocedure, over het nepotisme van de jury, de lukrake criteria, kortom: de rechters hadden véél werk. En de Franse overheid bevroor de vernieuwing. Om een lang verhaal kort te maken: bijna 8 jaar lang heeft men moeten lobbyen, pleiten, touwtrekken én investeren om het systeem toch nog te redden in een afgeslankte versie. Maar straks liggen dus opnieuw crus bourgeois in de rekken volgens de nieuwe maatstaven.

Tip 4: Straks meer duidelijkheid?

Wat is nu het voordeel van de cru bourgeois Nieuwe Stijl, zodat we in vertrouwen de meerprijs kunnen/willen betalen voor deze (Haut-)Médoc? Ik zie drie grote pluspunten. Eén: de anonieme merkwijnen zijn uit de hitparade verwijderd. Twee: de domeinen moeten deze status elke oogst verdienen en niet zoals vroeger 10 jaar of zelfs langer teren op een eerder behaald (proef)resultaat. En drie: de selectiecriteria zijn toch verstrengd. Er wordt nu gewerkt met jury’s waarin geen directe belanghebbenden zetelen en met ‘rolmodellen’ van hoe de ideale crus bourgeois moet smaken, waaraan alle kandidaten worden getoetst, inspecties op het domein incluis. Al deze aanpassingen kan men natuurlijk ook in vraag stellen, maar ze werken waarschijnlijk wel de homogeniteit en herkenbaarheid in de hand. Met andere woorden: het zal voor ons consumenten voortaan duidelijker zijn wat we mogen verwachten als er ‘cru bourgeois’ op het label gedrukt staat. En we weten tenminste dat de meest recente oogsten werden geproefd en het geen dubieus overblijvertje is uit de jaren dertig.   

Tip 5: Prijsvraag...

Cru Bourgeois zal natuurlijk geen eenheidsworst worden. De wijnmaker en het terroir blijven hun stempel drukken op het eindproduct, ook al is deze wijncategorie door zijn origine per definitie sterk Cabernet-gedomineerd, tanninerijk en bevatten 9 op de 10 cuvees eiklagering. De grootste verschillen zullen zich echter op prijsvlak manifesteren. In onze handel vinden we al cru bourgeois in de vork 10 à 15 euro, maar net zo goed tegen het dubbele (of méér) prijskaartje. Ik zie dit niet meteen drastisch veranderen. Bovendien wringt er nog een ander schoentje: een cuvee wordt maar cru bourgeois met een looptijd van 1 jaargang. Hoe gaan wijnhandel -en kopers straks reageren als cuvee X in 2012 tot cru bourgeois wordt gepromoveerd, maar deze status in de oogst 2013 nipt verliest? Wees eerlijk: zal u dan nog bereid zijn om evenveel te betalen, of een korting van 20 à 30% eisen?