Ontkurkt - Uw feestwijn in de teletijdmachine

Tip 1: wanneer decanteren?

In theorie wordt de decanteerkaraf slechts uit de kast gehaald bij twee extremen: enerzijds oude, rijpe crus of anderzijds piepjonge, nog wilde wijnen. In het eerste geval proberen we vooral het jarenlang opgebouwde bezinksel te scheiden van de wijn. De bijkomende oxidatie zorgt dan, als de cru tenminste nog over voldoende fruitvitaliteit beschikt, voor extra boeket en finesse. In het tweede geval proberen we de nog jonge wijn 'uit de tent' te lokken. Door het bruuske contact met de zuurstof komen namelijk aan versneld tempo (secundaire) aroma's vrij, geuren die bij een normale schenkbeurt potdicht zouden blijven of langer op zich laten wachten. Bovendien worden ook de harde kantjes van de soms nog prominent aanwezige tannines (de bittere component) wat gemilderd.

Tip 2: waar op letten?

Het voorgaande betekent echter allerminst dat we nu per definitie elke oude of jonge fles aan zo'n drastische zuurstofkuur moeten onderwerpen.

Integendeel: oudere wijn kan door de schok namelijk razend snel aftakelen en eerder finesse verliezen dan winnen. Decanteer een rijpe cru dus daarom nooit uren vooraf. Bij jonge exemplaren heeft decanteren dan weer geen enkel nut als het om fruitsimpele, 'plezante' wijntjes gaat die voor snelle consumptie bestemd zijn. Bovendien dient er rekening gehouden met factoren als het druivenras (bvb. gamay zal zelden in de karaf moeten), de kleur (decanteren geldt meer voor rood dan wit) of het millésime (vooral sterke, tanninerijke oogsten).

Tip 3: decanteren als laatste optie

Om desillusies te vermijden, is het daarom beter decanteren eerder als uitzondering dan regel te hanteren. Volg daarbij dit traject. Stap eén: open de fles een uurtje, maximaal twee, voor het etentje. Stap twee: proef de wijn en oordeel of hij 'te straf' overkomt. Stap drie: is dit het geval, schenk dan een beetje wijn in een groter glas, met een veel ruimere kelk. Wacht en proef na een kwartiertje opnieuw. Stap vier: blijkt dat zelfs het grotere glasformaat weinig verandering brengt, decanteer dan pas de wijn.

Tip 4: de alternatieven

Uiteraard zijn er tegenwoordig ook handige gadgets op de markt die een decanteereffect nabootsen. Meestal moeten deze toestelletjes direct op de fles geplaatst worden, waarna de wijn bij het uitschenken automatisch een kronkelig circuit doorloopt en zo ook extra zuurstof hapt. Deze gadgets missen natuurlijk één aspect van het echte decanteerwerk: de charme van het ritueel en de esthetica van de karaf, waarmee wijnliefhebbers zo graag pronken.